Tot voor kort werd plattelandstoerisme in Drenthe vereenzelvigd met het kamperen bij de boer. Binnen het plattelandstoerisme neemt agritoerisme echter slechts een kleine plaats in. Het plattelandsimago is voor veel toeristische activiteiten van belang. Ook de grotere bedrijven voor verblijfsrecreatie kunnen hierop inspelen. Veel dagrecreatieve activiteiten zijn gerelateerd aan het landelijk gebied. Denk aan bezoekboerderijen, bezoektuinen, theeschenkerijen, huifkarverhuur, pompoenkwekerijen, maar ook aan activiteiten van de Stichting het Drentse Landschap en het boomkroonpad van Staatsbosbeheer, dat jaarlijks al meer dan 200.000 bezoekers trekt. Plattelandshotelletjes en restaurants kunnen een heel landelijke uitstraling hebben. En vergeet ook niet de boerderij- en streekproducten.
Drenthe realiseerde zich dat het geheel aan plattelandstoerisme-activiteiten een versnipperd en te eenzijdig beeld gaf. Daarom werd in 1998 vanuit de provincie een project gestart onder de titel: ‘Plattelandstoerisme in één vat gegoten’. De naam van het project is in feite al een samenvatting van de doelstelling. In marketingtaal: het streven naar een duidelijker productprofilering en diversificatie; daarnaast een professionalisering en uitbreiding van het voorzieningenniveau op het gebied van plattelandstoerisme. Hiermee wordt de profilering van Drenthe als plattelandsprovincie bij uitstek gekoppeld aan ontwikkeling en vernieuwing van het landelijk gebied.
Bed & Breakfast
Nadat Provinciale Staten van Drenthe goedkeuring aan het project had gegeven, is in het voorjaar van 1999 een projectgroep samengesteld, bestaande uit een coördinator en drie parttimestimulatoren voor de regio’s Zuidwest- Zuidoost- en Noord-Drenthe. Deze projectgroep is van start gegaan met het eerste traject: het realiseren van en ontwikkelen van nieuwe Bed & Breakfast-accommodaties in boerderijen en monumentale en/of karakteristieke panden, verspreid over de provincie. Daarbij konden de bewoners van die panden die plannen hadden om hun pand geschikt te maken voor Bed & Breakfast, in aanmerking komen voor een stimuleringsbijdrage van twintig tot 40 procent. Dit traject liep tot 31 december 1999 en heeft geresulteerd in vijftig nieuwe adressen (ruim 180 bedden), waarbij de ondernemers gezamenlijk ruim acht miljoen gulden investeren.
Keurmerk Drents Goed
Het ontwikkelen van Bed & Breakfast-mogelijkheden in Drenthe is slechts een onderdeel van het totale project. Om het eenzijdige imago van het plattelandstoerisme af te schudden, werd het project omgedoopt tot ‘Drents Landleven’. Met de paraplunaam Drents Landleven krijgen alle initiatieven op het gebied van plattelandstoerisme in Drenthe één gezicht voor de toerist. Onder de overkoepelende naam Drents Landleven vallen de verschillende producten, zoals Bed & Breakfast, streekproducten en mini-campings. Alle initiatiefnemers kunnen zich aansluiten om mee te doen aan het promotietraject. Daarvoor moet men wel voldoen aan bepaalde kwaliteitscriteria, waardoor het uiteindelijke product Drents Landleven een kwalitatief hoogwaardige uitstraling krijgt. Per productgroep worden kwaliteitscriteria ontwikkeld. Voor het segment Bed & Breakfast zijn de criteria reeds uitgewerkt tot op drie niveaus (te vergelijken met het sterrensysteem bij hotels). Ook de criteria voor de Drentse streekproducten liggen gereed. Aan de kwaliteitscriteria voor de andere producten wordt momenteel gewerkt. Wanneer een accommodatie of onderneming voldoet aan de criteria krijgt deze het keurmerk Drents Goed. Voor dit keurmerk is een logo ontwikkeld dat voor de consument goed herkenbaar is. Ook voor de verschillende productgroepen zijn logo’s ontwikkeld. Met deze logo’s kan elke deelnemende ondernemer zich afficheren en geeft hij daarmee een kwaliteitsgarantie.
Hemels Drenthe
Om het totaalproduct Drents Landleven in de markt te zetten, zijn begin 2000 enkele productbrochures verschenen. De brochure Drents Landleven – met reeds ontwikkelde Bed & Breakfast-adressen, plattelandshotelletjes en miniboerderijcampings – is gratis verkrijgbaar bij het Noord Nederlands Bureau voor Toerisme (NNBT). Binnenkort komt er een website Drents Landleven. Op de vakantiebeurs in Utrecht in januari werd een opvallend Drents-Landlevenarrangement gelanceerd: Hemels Drenthe. Tijdens dit drie- of vijfdaags arrangement dat is samengesteld op basis van de roman ‘De ontdekking van de Hemel van Harry Mulisch, worden locaties bezocht die in dit boek beschreven zijn. Overnachtingen vinden plaats in Drents-Goedverblijfsaccommodaties. Bij de eerste overnachting ligt voor de deelnemers een door de auteur gesigneerd exemplaar van het boek op het nachtkastje.
Dit voorjaar verschijnen twee brochures, met daarin inspannings- en ontspanningsarrangementen. Inspanningsarrangementen hebben bijvoorbeeld te maken met skeeler- en ATB-routes. Verspreid over heel Drenthe zijn wandelarrangementen samengesteld van Bed & Breakfast in Drents-Landlevenaccommodaties, gecombineerd met bestaande knapzakroutes. Speciaal voor kinderen wordt een Vakantie-doeboek voor Drenthe gemaakt.
Ontspannen kan men op hoog niveau met bijvoorbeeld culinaire arrangementen. Naast toprestaurants die Drentse (streek)producten in hun menu verwerken, doen ook de betere reguliere hotels mee. Een bezoek aan een sauna, beauty farm of golfbaan behoort eveneens tot de mogelijkheden. Ook dit is Drents Landleven.
NaoberNet
Belangrijk als basis maar wellicht nog meer voor de continuïteit van het project, is een intensieve samenwerking tussen initiatiefnemers, onder wie de reguliere recreatieondernemers op het gebied van plattelandstoerisme in Drenthe. Alleen door samenwerking en het bundelen van ideeën kunnen de diverse plattelandstoeristische initiatieven onder die ene noemer gebracht worden. Een mooi voorbeeld van een dergelijke samenwerking is hiervoor al genoemd bij de culinaire arrangementen, waarbij een kleine initiatiefgroep van restaurateurs direct het heft in eigen hand nam en zelf voor uitbreiding van de groep zorgde, waarna de culinaire arrangementen vorm werden gegeven. De ondernemers zijn zelf de stuwende kracht achter hun gezamenlijke product!
In Noord-Drenthe is reeds in 1998 een samenwerkingsverband tussen kleinschalige ondernemers op het vlak van plattelandstoerisme van de grond gekomen: het ‘NaoberNet Noord-Drenthe. Al tijdens een scholingstraject werd een vereniging opgericht. De leden van de vereniging NaoberNet Noord-Drenthe doen veel aan kennisuitwisseling en ideeënvorming en zetten gezamenlijk de schouders onder het plattelandstoerisme in Noord-Drenthe. Het NaoberNet heeft een eigen plaats veroverd binnen het project Drents Landleven en sinds de millenniumwisseling mag het samenwerkingsverband in Noord-Drenthe zich een ‘parel’ noemen binnen het Europese project ‘A string of pearls along the North Sea’. In Noord-Nederland wordt samengewerkt met drie andere samenwerkingsverbanden: met It Boerenhiem in Zuidwest-Friesland, met De Plattelandscirkel in het Westerkwartier en met de Agrarische Oostermoerse Vrouwen. In Europees verband heeft het NaoberNet contact met zusterorganisaties uit bijvoorbeeld Zweden, Noorwegen en Duitsland.
Binnen het project Drents Landleven wordt ernaar gestreefd om ook in de rest van Drenthe zo veel mogelijk samenwerking tussen ondernemers op een soortgelijke manier tot ontwikkeling te laten komen.
Nieuw gezicht
Ontwikkelingen in het buitenland maar ook nieuwe initiatieven in Nederland geven aan dat er zowel van vraagzijde als van aanbodkant grote belangstelling bestaat voor toeristisch-recreatieve mogelijkheden op het platteland. Door te werken aan een gecoördineerde en gevarieerde productontwikkeling en door het initiëren van samenwerking tussen agrariërs, regulier bedrijfsleven en alle andere betrokkenen, kan de toeristische sector een sterke bijdrage leveren aan een leefbare en economisch gezonde woon- en werkomgeving op het Drentse platteland.
Het project Drents Landleven zal in ieder geval nog duren tot maart 2001. Tussen nu en dan zal Drents Landleven het plattelandstoerisme in Drenthe een nieuw en herkenbaar gezicht hebben gegeven.