Jongerenketen niet alleen om te zuipen

Het door de media versterkte beeld dat in jongerenketen alleen maar (veel) alcohol wordt gedronken, verdient nuancering. Jongerenketen op het platteland zijn belangrijk voor jongeren. Die kunnen elkaar daar in een relatief veilige, eigen omgeving ontmoeten – buiten het directe toezicht van opvoeders. Jongeren drinken wel in keten, maar dat doen ze elders ook, zo blijkt uit onderzoek van Dirk Strijker en ondergetekende, beiden van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de RUG.
In Noordoost-Nederland staan veel keten, vaak oude bouwketen of (sta)caravans, waarin jongeren regelmatig samenkomen. De onderkomens vallen te vergelijken met hangplekken, alleen bevinden ze zich niet in de publieke maar in de private ruimte. De dichtheid en spreiding verschilt sterk. Zo blijken in de provincie Groningen nauwelijks keten voor te komen, terwijl het in delen van Friesland om 7,4 keten per duizend jongeren gaat. De (relatieve) afwezigheid van keten in Groningen lijkt samen te hangen met de grotere populariteit van jongerencentra in die provincie. Ook komen er meer keten voor in gebieden met kleinschalige en besloten landschappen, en die heb je weinig in Groningen.
Gemeenten reageren heel verschillend op keten op hun grondgebied. Sommige beschouwen ze als zo snel mogelijk te verwijderen illegale bouwsels, andere zetten een project op om ze te legaliseren, zoals Keten United in de Drentse gemeente De Wolden.
Jongerenketen hebben vooral een sociale betekenis: jongeren hebben in hun ontwikkelingsproces behoefte aan experimenteerruimte en aan plaatsen om vrije tijd door te brengen met leeftijdsgenoten. Bovendien kunnen zij zich zo’n plaats meer eigen maken dan een hangplek op straat. Jongeren richten de keet naar eigen inzicht in, verzinnen een naam, logo en website, en bepalen zelf wie er wel en niet in komt. Met name vrienden en bekenden uit de buurt zijn welkom. Dit alles maakt dat groepen vrienden zich sterk met hun keet identificeren.