Op de voordeur van haar huis aan het Pekelderdiep hangt nog een kerstkrans, met de wens ‘Prettige feestdagen’. Het is donderdag 26 februari. Jeannette Ritzema heeft het druk. Ze is juf op een basisschool in Veendam en drijvende kracht achter internetkrant Prachtig Pekela. Het is voorjaarvakantie, de kinderen zijn thuis. Jeannette stond net met haar vriend René een sigaretje te roken achter het huis.
Ze waren laatst gehackt, zei ze over de telefoon. Door een boos iemand. Die heb je, boze mensen. Dagenlang draaide Prachtig Pekela met horten en stoten, maar na noest herstelwerk is de site weer wat hij zijn moet, dé plek voor het laatste nieuws uit dertien kilometer lintdorp, de digitale dorpspomp, van en voor de Pekelders.
Een greep uit het nieuws van gisteravond: Het tachtigjarige Katholiek Vrouwengilde huldigt zestigjarig lid (22.10 uur), Dolle Vrijdag op Hendrik Westerschool in Oude Pekela (22.40), Mega Apenkooi Spektakel in de Spil groot succes (23.10). Op 28 maart a.s. is er Funky Disco Time in café d’Oal Stee, meldde ze om 00.05 uur. Daarna konden Jeannette en René gaan slapen.
De regionale kranten worden in een hoog tempo ontmanteld. Abonnees lopen weg, ontslagrondes volgen elkaar op. De waakhondfunctie van de lokale pers gaat teloor, politici, bestuurders en plannenmakers hebben vrij en ongecontroleerd spel. Plaatselijke internetinitiatieven zoals Prachtig Pekela springen in het gat dat de kranten achterlaten. Prachtig Pekela is geen waakhond, maar een trouwe metgezel, de beste vriend van alle Pekelders, inclusief burgemeester, wethouders en de middenstand.
Over Pekela werd altijd zo negatief gedaan. Armoe, afbraak en ellende. Terwijl het zo’n prachtig dorp is, met prachtige mensen. Jeannette wilde een positiever verhaal vertellen. Een platform voor de Pekelders, waar zij hun nieuws kwijt kunnen en kunnen reageren. Het werd een groot succes, waarmee is aangetoond dat niet alles in Pekel tot mislukken gedoemd is.
Achter het huis is een houten aanbouw. Het computerhok, het PP-hok. Hier zitten Jeannette en René elke dag te werken, met de bureaus tegen elkaar. Van hieruit gaat het nieuws uit Pekela de wereld over. Jeannette stuurt een team van vrijwilligers aan, vooral fotografen. ‘Prachtig Pekela moet altijd doorgaan. Er kan niet twee weken geen nieuws zijn als ik op vakantie ben.’ Het is weleens voorgekomen dat ze een paar dagen niet aan de site kon werken. ‘Kan dat zomaar?’, vroeg de gemeente Pekela toen.
Als er een ongeluk is gebeurd, is er een piek in het aantal bezoekers. In een dorp weten mensen het snel als er iets is gebeurd. Ze willen het naadje van de kous weten, en kijken meteen op Prachtig Pekela. De verslaggevers en fotografen zijn net zo betrokken, mensen met Pekela in het bloed. Mensen als Otto Pekel, klusjesman, chauffeur, reporter voor Prachtig Pekela, en nog een heleboel dingen meer. Zijn slogan: ‘Aan (vul maar in) een hekel, bel…’
Otto Pekel, die eigenlijk Otto Kerbof heet, was ook te zien in Man Bijt Hond, in een item over Pekela. ‘De inwoners van Oude Pekela zijn het kotsberoerd om steeds negatief in het nieuws te komen’, zei hij onder meer.
Laatst weer, een reportage van de EO, die alle vooroordelen weer met een vet uitroepteken bevestigde. Dat doet pijn. Jeannette schreef er een kritisch stuk over. Ze slaat haar armen over elkaar. ‘Dat kwam uit mezelf.’ Zij is meer van het samenbinden dan van het, nou ja, het tegenovergestelde van samenbinden.
De burgemeester en de drie wethouders zijn ook vrienden, vertelt René. ‘Natuurlijk zijn we wel eens kritisch, maar niet op een vervelende manier.’ René werkt voor een computerbeheerder uit Apeldoorn, lekker in vrijetijdstenue bij Jeannette. Die zet ondertussen nog wat berichten online. Verenigingen, winkeliers, wie een boodschap heeft, stuurt een bericht. ‘Ik kijk of het een beetje klopt, maak een titel, en klaar.’
Mensen hebben wat aan Prachtig Pekela. Er zijn praktische rubrieken: zakelijk, agenda, bekendmakingen. Uit de rubriek Opsporing: ‘Wie herkent deze groene tas? Neem contact op met de wijkagent’. ‘Gevonden: een wit knuffelschaapje op de N367 bij Oude Pekela’. Een sleutelbos, een drinkflesje, via PP komen ze weer terecht.
‘Hier: een roze tablet door een vijfjarige verkocht voor een zak snoep’, laat Jeannette zien. ‘Dit is landelijk nieuws geworden.’
Er is geen onderscheid tussen nieuws, commercie of politieke boodschappen. Alles staat door elkaar, een auto in de sloot naast een bericht waarom GroenLinks juist nu hard nodig is, een oproep om te exposeren in het gemeentehuis naast de rubriek Van harte: Evelien is 20 jaar geworden. Esmay heeft haar rijbewijs gehaald. Van harte! ‘Hier: een echtpaar is zestig jaar getrouwd. Er staat een complete fotoreportage bij. Zoiets kan een krant nooit plaatsen.’
Jeannette doet ongeveer vijf minuten over een bericht, exclusief het veldwerk. ‘Soms zitten er fouten in. Ik heb geen tijd om alles te checken.’
We gaan naar het nieuwe medisch centrum in aanbouw, met Jeannette, René, en het fotografenpaar Jeannet en Freddy Stötefalk. Het ligt midden in Oude Pekela, tegenover het gemeentehuis. Op de plek waar het medische centrum komt, stond het dorpshuis De Snikke, dat is verhuisd naar een multifunctioneel centrum. Dat is de vooruitgang, die je niet tegenhoudt.
Jeannette parkeert haar appelgroene Daihatsu op het dorpsplein voor het winkelcentrum. Een Jumbo, een Blokker, een pizzeria. Naast de bouwplaats staat een busje van Becker Installatie Techniek. Er is weinig activiteit. Er zijn zo te zien drie man bezig, met pas- en meetwerkzaamheden lijkt het. Van het te bouwen medisch centrum is alleen de fundering nog maar gelegd.
We gaan vragen waar ze mee bezig zijn. Of ze op schema liggen. We lopen om de regenplassen en de modder heen naar een van de installateurs, die de bouwpapieren bestudeert. Ze zijn met de riolering bezig, zegt hij. Geen bijzonderheden. De vrouw van de aannemer is bevallen, een aantal jongens heeft vakantie. Vandaar dat het wat rustig is. ‘Oké,’ zegt Jeannette. ‘Dank je wel.’
Ze belt met fysiotherapeut Alex, die ook in het gezondheidscentrum komt, maar die vandaag naar de vrijwillige brandweer in Groningen is. ‘Ja. Nee, het is rustig’, hoor ik Jeannette zeggen. Ja, zegt ze even later, nadat ze heeft opgehangen. ‘Het nieuws komt, of het komt niet.’
Daar, wijst Jeannette, achter dat raam van het gemeentehuis, zit burgemeester Meindert Schollema. Die maakt af en toe vanuit zijn kamer foto’s van de bouw en zet ze op Facebook. We lopen nog even het gemeentehuis in om te kijken of de burgemeester tijd heeft voor een praatje. Zijn secretaresse komt zeggen dat Meindert in vergadering zit. ‘Het is een beetje een rare dag vandaag.’
Terug naar huis, aan het Pekelderdiep, waar Jeannette de Daihatsu met een pittig
vaartje achteruit parkeert op de oprit. Op het dashboard ligt een perskaartje van een PP-medewerker. Zelfgemaakt, zegt Jeannette. Naam: Johan de Groot. Functie: medewerker. Een pasfoto erbij. ‘Hier kom je overal mee binnen.’
Een sigaretje, en dan achter de computer. Typen, berichten plaatsen. Een item over een adverteerder, een slager: hoe wordt zo’n worst nou eigenlijk gemaakt? Er komt bericht binnen van de korfbalvereniging. Die wil aandacht voor haar tiende zeskamp.
Jeannette heeft een database met foto’s, een ambulance, een brandweerauto, en zie, ook een korfbalkorf. Control x, control v, en daar staat hij op de voorpagina: ‘25 april, tiende zeskamp bij korfbalvereniging WSS’.
Prachtig Pekela is krant, spreekbuis en advertentieblad ineen, net als het oude huis-aan-huisblad, maar veel sneller en altijd actueel. In Pekela komt het Streekblad in de bus, een keer in de week. Jeannette heeft zo’n sticker op de deur. ‘Ik hoef dat ding niet in de bus.’ René: ‘Het Pekelder Streekblad loopt een week achter. Actueler dan op de website lukt het gewoon niet.’
Hij heeft weleens een proefabonnement op De Telegraaf of de Volkskrant gehad. ‘De kranten bleven ongelezen, het werd zo’n stapel. Ik heb er in mijn beleving niks aan. Ik volg het nieuws via internet. Dat is veel sneller.’
Bij het Streekblad werken betaalde krachten, denkt René. Prachtig Pekela wordt gemaakt met vrijwilligers en liefdewerk, zaken waarmee het lastig concurreren is. Voor betaalde kranten moet elk in een stuk gestoken uur economisch te verantwoorden zijn. Lokale journalistiek wordt vrijwilligerswerk. Dat is gek, want het is wel echt werk, zeg ik. Jeannette typt door. ‘Ja, dat is zo.’
Over alles wat ze meemaakt maakt ze een bericht. Ook over het bezoek van Noorderbreedte. Laatst zag ze in een weiland een conifeer die uit de verte op een giraffe leek, en maakte daar melding van. Iedereen ging kijken, waarna een nieuw bericht volgde: ‘“Giraffe” in Oude Pekela trekt veel bekijks’.
Alex de fysiotherapeut belt. Jeannette doet een telefonisch interview. Zo gaat het, zegt ze als ze klaar is. ‘Ik bel Alex. Of Alex belt mij. Zo vult zich een dag.’
Ik ga naar huis en kijk daar op Prachtig Pekela. Boven aan de pagina, geplaatst om 15.25 uur: ‘Nieuwbouw Gezondheids- en Verpleegcentrum in volle gang’.
