In touw voor de Dierenambulance

Het werk bij de stichting Dierenambulance Zuidhorn wordt door vrijwilligers gedaan. Aan tafel zitten twee dierenambulance chauffeurs, waarvan een op dit moment oproepbaar is voor noodoproepen. Piet Kromkamp (62 jaar uit Tolbert) laat de mobiel zien waarmee de centralist hem kan bereiken, de dierenambulance staat voor de deur klaar voor een eventuele oproep. Roel Elsinga (68 jaar uit Grootegast) vertelt dat je als chauffeur eenmaal per week 24 uur lang oproepbaar bent. Vanavond om 7 uur brengt Piet de ambulance naar een collega die de dienst van hem overneemt.

Chauffeur en hulpverlener

Na 21 jaar gewerkt te hebben voor Cordes Europa te Roden raakte Piet in 2008 door een reorganisatie zijn vaste baan kwijt. Cordes besloot de productie naar Mexico over te hevelen, ze hadden hem niet meer nodig. Vervolgens belandde hij in de wereld van het autorijden: hij vervoerde mensen in de taxi, volgde een opleiding tot rij-instructeur en tenslotte besloot Piet het vrijwilligerscircuit in te gaan, eerst als ouderenvervoerder en later als dierenambulancechauffeur. Dit laatste doet hij nu zo’n drie jaar.

Roel is altijd bij de politie werkzaam geweest en toen hij met pensioen ging is hij vrijwilligerswerk gaan doen, onder andere bij de dierenambulance. De ambulance staat thuis voor de deur maar je mag het voertuig wel meenemen als je klusjes doet die je zo kunt onderbreken. Zolang je maar oproepbaar bent en gauw weg kan én je binnen de contouren van de provincie bevindt. De werkdrukis erg afwisselend, er zijn dagen waarop er geen oproepen binnenkomen – dan kun je gewoon thuis je eigen ding doen. Maar er zijn ook dagen dat er meerdere dieren de hulp van de vrijwilligers nodig hebben.

De dierenambulance chauffeurs gaan gewoonlijk alleen op een binnenkomende oproep af, er komt geen dierenarts mee. De chauffeurs worden op de hoogte gebracht hoe ze om moeten gaan met bepaalde diersoorten tijdens de dieren-EHBO opleiding die verzorgd wordt door Dierenartsenpraktijk Zuidhorn. Daarnaast zijn er vele hulpmiddelen aanwezig in de ambulance – er zijn vangstokken, hokken, handdoeken en speciale bakjes voor vleermuizen. ‘Voor watervogels moet je uitkijken’ verteld Piet, ‘met hun scherpe snavels, die gaan direct op je ogen af’ – daarom krijgen de vogels een tapeje om hun snavels. Reeën krijgen een doek over de ogen (daar worden ze rustig van).

Verscheidenheid

Het hele jaar door is er wel wat te doen maar het is niet altijd even druk, op zondagen zijn er vaak veel mensen op pad, ergens wandelen of fietsen, dan wordt er ook meer gezien. Een dier dat vastzit met zijn kop in een hek bijvoorbeeld vertelt Piet. Of vorige week toen hij wel drie verschillende zwanenmeldingen had op een dag: ‘die jonge beesten willen uitvliegen en komen neer, ze hebben nog niet veel controle over het vliegen’. Dan komt de dierenambulance langs en neemt zo’n dier mee naar de dierenarts in Zuidhorn of naar een van de opvangcentra waar de stichting mee samenwerkt.

Gisteravond nog heeft Piet een haas met een kapot oog opgehaald met de ambulance. De dierenarts heeft het diertje meteen geopereerd: ‘dat is mooi om te zien, die dierenarts gaat er gewoon helemaal voor’. De haas zit nu in afwachting van zijn vrijheid in de opvang en kan gewoon verder met één oog. Als zo’n dier nog opgelapt kan worden dan wordt dat gedaan, maar alleen als hij daarna ook weer verder kan leven in de natuur. Is dat onmogelijk dan wordt het diertje geëuthanaseerd ‘toen ik nog maar net bij de dierenambulance werkte waren zulke dingen wel verdrietig’ vertelt Piet ‘maar naderhand wen je er wel wat aan, het is uiteindelijk beter voor het dier’.

Het werk is de ene keer hartstikke leuk en de andere keer niet stelt Roel: ‘je komt alle aspecten tegen, van potverdikkie weer een dier dood tot een volgende keer dat het je lukt een dier te redden’. Bijzonder was de emoe die Roel een paar jaar geleden tegenkwam: ‘die heb ik van het leven beroofd, helaas’. Het dier was ontsnapt en de politie kon hem niet te pakken krijgen. Samen met een collega heeft Roel het dier toen vastgenomen, wild trappelend is de emoe toen alsnog van de stress overleden. Dat zie je ook wel bij reeën, vertelt Roel: ‘dat gebeurt soms, die kunnen gewoon zo dood neervallen van de stress’.

Verantwoordelijkheid

De dierenambulance staat niet alleen klaar voor wilde dieren, ook huisdieren worden geholpen. Beide chauffeurs benadrukken dat het principe van de dierenambulance is dat ieder dier gelijk is. Roel: ‘een kraai is niets slechter dan een uil’. Hoewel veel mensen die uil erg mooi en bijzonder vinden om te zien krijgt deze geen voorkeursbehandeling. Ook ratten zijn dieren die soms hulp nodig hebben, maar eigenlijk komt het bijna nooit voor dat iemand belt voor een rat vertelt Roel. Piet onderbreekt: ‘oh toch wel, maar dat betrof een tamme rat. Er zijn mensen die gek zijn met die dieren en dat kom je dan ook tegen als je dit werk doet’. Roel vertelt lachend: ‘Er zijn ook mensen die gewoon een varken in de huiskamer hebben’.

Mensen zijn verantwoordelijk voor dieren, maar soms is het wel lastig om die verantwoordelijkheid ook altijd te nemen. Roel: ‘dan beseffen mensen niet wat voor verantwoordelijkheid ze op zich nemen bij de aanschaf van een huisdier’. Van hem mogen ze de hondenbelasting wel overal weer invoeren (in sommige gemeenten is dit afgeschaft) en dan mag er ook wel een kattenbelasting bij: ‘dan komt er wat meer besef’. Ook dierenwelzijnsorganisaties worden door Roel toegejuicht: ‘laat ze maar goed lobbyen en mensen wakker schudden, we hebben een zorgplicht tegenover dieren’. Hij heeft het dan niet alleen over huisdieren maar ook over bijvoorbeeld insecten, waar het erg slecht mee gaat, of vee in megastallen.

‘Als je niet van dieren houdt moet je juist bij de dierenambulance gaan werken’ merkt Roel tenslotte op ‘dan leer je er vanzelf van houden’.

Dierenambulance Zuidhorn is werkzaam in de gemeenten: Zuidhorn, Winsum, Grootegast, Leek en De Marne.