Een voorbeeld van de kracht van het collectief vinden we vooral bij de energietransitie. Dan denken we snel aan grote wind- of zonneparken maar Zuidema en Hoekstra pleiten juist voor een decentrale aanpak. ‘Kenmerk van het Noorden is dat het bestaat uit vele erven, kleine gehuchten, kernen, dorpen, stadjes en steden. De mensen in die kernen bestaan uit initiatiefrijke gemeenschappen.’ Ze vergelijken het Noorden met een sterrenstelsel van grote en kleine sterren die allemaal op elkaar inwerken maar ook hun eigen baan volgen.
Als alle erven tot middelgrote dorpen zelfvoorzienend zouden zijn in de energievraag, dan heb je volgens het atelier in veertig procent van de energievraag van het Noorden voorzien. Bijkomend voordeel is dat dorpen of wijken de inkomsten kunnen inzetten voor de leefbaarheid in hun eigen omgeving. Daarnaast vergroot het de acceptatie van groene energie.
Als je dit daadwerkelijk zou willen realiseren dan zou je gemeenschappen veel meer vrijheid moeten geven. Ze zouden dan zelf kunnen kiezen of ze gaan voor zon, wind of biomassa. Dat heeft ook een impact op de uitstraling van het Noorden. In een toeristisch aantrekkelijk dorpje kan opeens een windmolen komen te staan of misschien wordt het uitzicht opeens bepaald door een grote toename van maisvelden.
Je zou bang kunnen zijn voor de gevolgen die een decentraal beleid hebben voor de landschappelijke kwaliteiten van het Noorden. Maar is dat een probleem als het op andere fronten zo veel meerwaarde kan opleveren? Het atelier laat zien dat lokale energieopwekking van betekenis kan zijn. Terwijl dat toch vaak afgedaan wordt als een druppel op de gloeiende plaat.
Wanneer dorpen zelf de regie krijgen zou dat voor het eerst betekenen dat de winning van energie ten goede zou kunnen komen aan leefbaarheid. Het atelier is onderdeel van de tentoonstelling ‘Places of Hope.’ Het doel is dan ook weer zin in en hoop te krijgen voor de toekomst. Het is inderdaad een hoopvolle gedachten dat energiewinning zou kunnen leiden tot maatschappelijke winst voor iedereen, maar het atelier laat zien dat die hoop er is. En hoop doet leven.
Benieuwd naar de berekeningen achter dit model? In dit filmpje worden de cijfers uitgelegd en vind je nog meer voorbeelden: https://www.youtube.com/watch?v=UkDYinaPhsk&feature=youtu.be
