Noord-Nederland staat als regio op de kaart van de landelijke politieke partijen. Maar wat valt er voor de Friezen, Drenten en Groningers te kiezen tijdens de verkiezingen op 17 maart?
Dit is de eerste blog van een tweedelige serie. In het aankomende nummer van Noorderbreedte verschijnt ook nog een uitgebreider stuk van Mark Middel over de verkiezingen. Dit artikel is nu al beschikbaar als premium content. Nog geen lid? Ga dan snel naar doe mee om een abonnement te nemen.
De regio staat weer op de kaart. Althans, als we de verkiezingsprogramma’s van de landelijke partijen mogen geloven. Alle partijen hebben in meer of mindere mate plannen voor de regio. Maar hoe ver strekken die plannen door tot Noord-Nederland?
De traditionele aftrap van het debatseizoen begon zoals elke vier jaar met het Noordelijk lijsttrekkersdebat. Al doet die naam niet helemaal zijn eer aan, want van de coalitiepartijen stuurde alleen de ChristenUnie haar lijsttrekker. Maar tijdens dat d…
Noord-Nederland staat als regio op de kaart van de landelijke politieke partijen. Maar wat valt er voor de Friezen, Drenten en Groningers te kiezen tijdens de verkiezingen op 17 maart?
Dit is de eerste blog van een tweedelige serie. In het aankomende nummer van Noorderbreedte verschijnt ook nog een uitgebreider stuk van Mark Middel over de verkiezingen. Dit artikel is nu al beschikbaar als premium content. Nog geen lid? Ga dan snel naar doe mee om een abonnement te nemen.
De regio staat weer op de kaart. Althans, als we de verkiezingsprogramma’s van de landelijke partijen mogen geloven. Alle partijen hebben in meer of mindere mate plannen voor de regio. Maar hoe ver strekken die plannen door tot Noord-Nederland?
De traditionele aftrap van het debatseizoen begon zoals elke vier jaar met het Noordelijk lijsttrekkersdebat. Al doet die naam niet helemaal zijn eer aan, want van de coalitiepartijen stuurde alleen de ChristenUnie haar lijsttrekker. Maar tijdens dat debat werd meteen duidelijk welke partijen een luisterend oor hebben geboden aan het Noorden.
Liliane Ploumen (PvdA) trapte af
met een klacht uit het Friese Balk – mensen die daar wonen moeten 45 minuten
reizen naar een vaccinatielocatie. Dat moet dichterbij kunnen. ChristenUnie-fractievoorzitter
had een boer gesproken uit Lutjegast die aan stoppen dacht. En de running mate
van D66, Rob Jetten, wilde een ‘Pact voor het Noorden’ sluiten omtrent de komst
van de Lelylijn.
Over een snellere treinverbinding tussen de Randstad en het Noorden zijn alle partijen het eens – al kwam het pas in het VVD-verkiezingsprogramma na tussenkomst van leden tijdens het partijcongres. Tijdens het debat, georganiseerd door de Noordelijke regionale kranten, waarschuwde Lilian Marijnissen (SP) voor te mooie beloftes. ‘Als die lijn elke keer was aangelegd als die werd beloofd, dan had Groningen nu een rechtstreekse treinverbinding met heel Europa’, zei ze. Ook Pieter Omtzigt (CDA) waarschuwde de andere partijen voor harde beloftes aan de keizers, terwijl ‘we ons in de diepste economische crisis bevinden’.
Tijdens het debat, georganiseerd door de Noordelijke regionale kranten, waarschuwde Lilian Marijnissen (SP) voor te mooie beloftes. ‘Als die lijn elke keer was aangelegd als die werd beloofd, dan had Groningen nu een rechtstreekse treinverbinding met heel Europa’, zei ze.
Desondanks sprak lijsttrekker Wopke
Hoekstra (CDA), op dezelfde dag dat hij de coronaregels overtrad met een
schaatsritje in Thialf, zijn steun uit voor de Lelylijn bij Omrop Fryslân. Die
lijn komt op de formatietafel te liggen als het aan de christendemocraten ligt.
Die Lelylijn betekent namelijk meer dan alleen een snellere verbinding. Het kan
zorgen voor een woonimpuls in het Noorden, aldus Hoekstra bij de Friese omroep
en Jetten eerder in het debat.
Maar in het verkiezingsprogramma van
D66 lijkt de massale aanbouw van nieuwe woonwijken te stoppen bij Zwolle. De
partij wil nieuwe grote woningbouwprojecten en heeft daarvoor al talloze
plekken aangemerkt: Almere, Utrecht, tussen Rotterdam en Den Haag, bij Nijmegen
en Arnhem en in Noord-Brabant. Maar Noord-Nederland wordt niet genoemd.
Terwijl de meeste partijen willen
dat de woningbouw groeit tot jaarlijks 100.000 nieuwe woningen, tegenover
75.000 afgelopen jaar. Maar waar moeten die staan? Dat wordt de grote
uitdaging. En daarvoor heeft de Partij voor de Dieren de meest concrete
oplossing: op landbouwgrond dat beschikbaar komt als het aantal dieren in de
veehouderij met minstens 75 procent krimpt. Het is maar de vraag of die
oplossing voor de woningnood politiek haalbaar is.
Maar wie spant de kroon als regiokampioen? Afgaande op de verkiezingsprogramma’s is het de ChristenUnie die de regio het best lijkt te kennen. Naast een Lelylijn wil wil de ChristenUnie ook een nieuwe spoorlijn van Groningen naar Zernike, een verdubbeling van het spoor tussen Leeuwarden en Feanwâlden én het nieuwe treinstation Hoogkerk. Geen van de andere partijen heeft zulke specifieke plannen met Noord-Nederland in het verkiezingsprogramma staan.
Disclaimer: Op het moment van schrijven waren niet alle verkiezingsprogramma’s van de partijen definitief, tijdens partijcongressen konden leden punten herzien of toevoegen.