Gastcolumnist Anna Dijk ziet op haar sociale media bloemenweides, fladderige rokken, hangplanten en een enkele loslopende kip. In de wereld van cottagecore zijn de aardbeien altijd rijp, kun je zomaar even een brood bakken voor de lunch en krijg je nooit vlekken op je zomerjurk.

Cottagecore bestaat voornamelijk online op platformen als TikTok, Pinterest, Instagram en Tumblr. Foto’s, video’s en illustraties creëren een tijdloos buitenleven waarin handgemaakte producten, groen en een gebrek aan moderne technologie centraal staan.

Het is romantisch en zorgeloos. Op het eerste gezicht oogt het nogal naïef. Leuk hoor, die groentetuin, dat zelfgebakken brood en die handgenaaide jurk, maar daarvoor moet je toch wel even iets harder werken dan sociale media suggereren.

Maar dat is precies de bedoeling: cottagecore gaat niet over de werkelijkheid. Mensen die zich ermee bezighouden, zijn over het algemeen niet daadwerkelijk van plan om hun baan op te geven, naar het platteland te trekken en als een hobbit te gaan leven. Ze koesteren een fantasie. Daarin is kijken naar een mooie groentetuin belangrijker dan er een aanleggen.

Cottagecore doet me denken aan een motief dat al eeuwen te zien is in westerse kunst. In het toneel- stuk Granida van P.C. Hooft, de briefroman Het lijden van de jonge Werther van Johann Wolfgang von Goethe en op schilderijen van John Constable wordt het plattelandsleven afgebeeld als simpel en nobel. Cottagecore doet me ook denken aan de Franse koningin Marie Antoinette, die bij het paleis Versailles een nep boerendorpje liet bouwen waar ze rondliep in romantische fladderjurken en waar iemand de hele dag bakte zodat het er altijd naar vers brood rook. Deze tamelijk denigrerende afbeeldingen van het plattelandsleven hebben vrij weinig te maken met de realiteit. Ze zijn bedoeld voor vermogende stedelingen en edellieden die even willen ontsnappen aan het drukke, overvloedige, stadse leven en zich willen verliezen in een fantasie vol rust en eenvoud – de boer is immers altijd gelukkig. Armoede en ziekte komen niet voor in deze fantasie, en klassenongelijkheid wordt niet bevraagd, maar eerder verheerlijkt.

Het grote verschil tussen het historische plattelandsmotief en cottagecore is dat het laatste veel democratischer is. Je hoeft tegenwoordig geen schilderij aan te schaffen of een nep dorp te laten bouwen. Online is fantasie voor iedereen toegankelijk.

Maar de online wereld is ook vluchtig. Sommige mensen proberen de fantasie daarom in het echte leven vast te houden door te consumeren: ze kopen extra kamerplanten, nieuwe jurken of een picknickmand die ze nooit gaan gebruiken.

Gelukkig zijn er ook mensen die zich door cottagecore laten uitdagen om zelf eens iets te maken. Want wie een zelf aangelegde groentetuin wil, moet die zelf aanleggen. Wie een zelfgebakken brood wil, moet dat zelf bakken. Wie een met eigen hand genaaide blouse wil, moet die met eigen hand naaien. Die mensen gaan verder dan het romantische ideaal dat ze op Instagram zagen, om verliefd te worden op het harde werken dat erachter schuilt.

NOORDWOORD

Noorderbreedte geeft een podium aan literair talent van NOORDWOORD, de organisatie die vanuit de stad Groningen het enthousiasme voor literatuur aanwakkert. Elk kwartaal lees je één column in het blad en twee columns online. Nu Anna Dijk.