Wie als kind de weilanden en velden introk, ontkwam niet aan de aantrekkingskracht van sloten en greppels. Ze vormen een harde grens en daarmee meteen de belofte van nieuwe horizonten. Een sloot daagt uit om de andere wal te bereiken. Je verlegt je grenzen door eroverheen te springen, ’s winters over het eigenlijk te dunne ijs te lopen of door je gezicht in de plooi te houden als je net een ijzig koude kletspoot of nat pak gehaald hebt. En de overgang tussen land en water zit ook nog eens vol mateloos fascinerend klein leven.
Deze editie van Noorderbreedte staat in het teken van de haarvaten van ons landschap: sloten en greppels. Een thema dat onze schrijvers inspireerde om eropuit te trekken. We haalden verhalen op in de Friese weidegebieden, in het Groninger Middag-Humsterland en bij het Drentse Midlaren.
In deze verhalen komt de schoonheid van het landschap naar voren, maar ook de grote zorgen over het verdwijnen van het oude akkerland met zijn sloten en greppels. Moderne landbouw heeft liever grote aaneengesloten landoppervlaktes en drainagebuizen. En dat is een ramp voor de waterhuishouding en biodiversiteit.
Wat ook naar voren komt is dat de bescherming van wat ons nog rest aan oude sloten en greppels, te weinig serieuze aandacht krijgt. Er zijn enkele provinciale regelingen en het slotenconvenant zoals dat in Middag-Humsterland bestaat kan als een lichtend voorbeeld dienen, maar het ontbreekt aan overkoepelend beleid. Het al dan niet voortbestaan van dit eeuwenoude cultuurlandschap is helaas vaak afhankelijk van willekeur en de goede wil van de landeigenaar.
