Nee, bij het ouder worden van zijn vader heeft Bert Pathuis dingen gezien die hij liever niet zelf wil meemaken. Zijn vader werd vroeg dement en kwam in een verpleeghuis terecht. ‘Dat was voor hem een behoorlijke strijd’, verzucht Pathuis. En dus kwam zijn vader – dankzij zijn vrouw, die de mogelijkheden in de zorg goed kende – na twee jaar weer thuis wonen. Met maximale ondersteuning. ‘Daar bloeide hij helemaal op. Zijn vrienden kwamen langs en hij was weer in zijn vertrouwde omgeving.’
Belangstelling
Op zo’n manier, met bekenden om je heen in je eigen omgeving oud worden, dat wilden Bert Pathuis en zijn vrouw Marja Takens ook. Nadat hun dochters het huis uit waren, kregen ze er de ruimte voor in hun boerderij in Zeijen, op het Drentse platteland. In 2014 – tijdens een gesprek met vrienden over hun oude dag – besloten ze het heft in eigen hand te nemen. Op hun erf moesten ouderenwoningen komen, zodat mensen met elkaar en in een mooie landelijke omgeving oud zouden kunnen worden.
Het oorspronkelijke idee om een combinatie van huur- en koopwoningen te gaan bouwen, kon niet gerealiseerd worden. De woningcorporatie wilde alleen nieuwe huurwoningen in grotere kernen, niet in het kleine Zeijen. Ook het plan om te bouwen voor ouderen én jongeren, zodat die elkaar zouden kunnen ondersteunen, bleek een brug te ver. Sowieso heeft woningbouw in de dorpskernen de voorkeur van de gemeente. En dus moest de belangstelling voor de ouderenwoningen op het boerenerf nog wel worden aangetoond. Een woonvorm voor ouderen in het buitengebied stond namelijk niet in de uitkomst van het behoefteonderzoek dat de gemeente eerder had uitgevoerd.
Verkocht
Een infoavond in het lokale café Hingstman, waarop negentig belangstellenden afkwamen, gaf de doorslag. Huis te Zeijen moest een proefproject voor deze bijzondere manier van wonen worden. Door de samenwerking met een thuiszorgorganisatie en een lening van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland konden de plannen ontwikkeld worden. ‘Anders was het project nooit van de grond gekomen’, zegt Pathuis. De weg naar uitvoering bleek ook niet eenvoudig. Twee keer verscheen het echtpaar voor de Raad van State, omdat de plannen beter beargumenteerd moesten worden. Dit heeft het project aanzienlijk vertraagd, zegt Pathuis. ‘Van drie naar tien jaar.’
En dus kon begin 2024 eindelijk de schop de grond in. Nu staan er 16 koopwoningen die inmiddels allemaal verkocht zijn, voor ongeveer 450.000 euro per woning. Het hele project – inclusief de investeringen in de woonboerderij – kostte zo’n 9 miljoen euro.
Inrichting
De woningen zijn gebouwd rondom de boerderij van het echtpaar, waarin een steunpunt van thuiszorg is gevestigd. Vandaaruit doet de thuiszorg zijn rondes door het dorp Zeijen, maar ouderen die op het terrein wonen kunnen er ook gebruik van maken. In de schuur zijn verder gemeenschappelijke ruimtes te vinden, die bijvoorbeeld gebruikt worden om samen te ontbijten. Dat kan desgewenst met de gasten van de B&B die hun dochter runt op het terrein. De lijntjes zijn kort. De acht kamers van de B&B zijn ook geschikt als zorglogies, zegt Takens. ‘Bijvoorbeeld voor een vakantieganger met een handicap of als iemand moet revalideren na een ziekenhuisopname. Alles is gelijkvloers en rolstoeltoegankelijk.’
‘Deze manier van wonen gaat hoe dan ook navolging krijgen’
Takens en Pathuis hebben de woning en het land ruim een kwart eeuw geleden gekocht, nadat de laatste boer naar Canada emigreerde. Van de zestien hectare land is elf hectare verkocht en opnieuw ingericht als natuur, met bos. Twee hectare is ingezaaid met olifantsgras – een grassoort die wel drie meter hoog kan worden – dat wordt gebruikt om de woningen op het terrein te verwarmen. Drie hectare hoort nog bij de boerderij. Daarop is onder meer een moestuin aangelegd en laat één van de bewoners diens paarden grazen.
Navolging
Dat deze manier van wonen hoe dan ook navolging gaat vinden, staat volgens het echtpaar buiten kijf nu de tijd van verzorgingstehuizen voorbij lijkt. En bovendien: ‘Landbouwers stoppen met hun bedrijf, en dan?’ Er moet een nieuwe invulling gevonden worden voor boerderijen die leeg komen te staan. ‘Er is veel belangstelling van wethouders en boerderijeigenaren om hier te komen kijken.’ Uiteindelijk willen Takens en Pathuis hier samen oud worden. ‘We blijven in een deel van de boerderij wonen. Onze dochter beheert dan de rest van de boerderij, doet de B&B en de horeca. Zo woon je toch dicht bij elkaar.’
Huis te Zeijen
Huis te Zeijen is een combinatie van 16 seniorenwoningen, een B&B met zorglogies en een thuiszorgsteunpunt in en rond een verbouwde boerderij in het Drentse Zeijen.
Investering 9 miljoen euro
Oppervlakte 6 hectare, waarvan 11 hectare is verkocht en ingericht als natuur. Op 2 hectare groeit olifantsgras voor de energievoorziening. De boerderij heeft een oppervlakte van 600 m²
In gebruik als boerenerf tot 1998, daarna in gebruik als woonhuis
Fondsenwerving 2014
Verbouwing 2023-2024
