Sommige steden ademen de echte sfeer van een stad. Er zijn ook steden die wel stad zijn, maar die de stadse sfeer zelf moeten creëren. Leeuwarden behoort tot de laatste categorie.
Als rasechte Drent, met veel plezier woonachtig in Groningen, ga ik dagelijks naar m’n werk op het Van Hall Instituut in de Friese hoofdstad. Een prachtige baan op een prachtige hogeschool. Altijd met de auto. Slechts één keer ging ik met de trein en dat was in onze lange protesttijd om symbolisch het Herenakkoord te begraven op de plek waar nu het hogeschoolgebouw staat. De ‘politieke realiteit’ bleek niet te stuiten en dankzij dat Herenakkoord staat sedert 1996 dè Groene Hogeschool voor Noord-Nederland in Leeuwarden. Sinds die tijd poolen we met een poolclub van zes collega’s iedere werkdag uiterst verantwoord naar het Van Hall Instituut.
Elke morgen, wanneer we op de lijdensweg van Drachten naar Leeuwarden rijden, vragen we ons af hoe lang de wachttijden nu weer zullen zijn voor de ophaalbrug over de gracht ten zuiden van de stad die Van Harinxmakanaal heet. Al meer dan zes jaar verbazen we ons over het feit dat in de spits, wanneer de Wâldwei tussen Drachten en Leeuwarden verzadigd is met blik, de bruggen hier gewoon bediend worden. Friesland: waterprovincie. En dat zullen we weten ook. Voor elke mast die de lengte van een fierljepstok te boven gaat, wordt de Drachtsterbrug geopend. Spits of geen spits. Er zijn maar twee mastjes nodig om een file te creëren van twee kilometer lengte. Niet zelden staan we dan een half uur te wachten voordat we de ophaalbrug mogen passeren. Schrale troost is soms dat we in de verte zien dat de file vanuit Heerenveen op de N32 net zo lang is dan de onze. Die staan namelijk voor de volgende ophaalbrug op dezelfde mastjes te wachten.
Niet alleen de forens wordt gedupeerd. Ook de bewoners van Goutum zijn opgezadeld met een verkeersprobleem dat er helemaal niet hoeft te zijn. Als gevolg van de stadse fratsen van Leeuwarden kreeg Goutum slierten sluipverkeer te verstouwen. Soms stonden de Goutenaars ’s morgens vóór achten al demonstratief pamfletten uit te delen als blijk van actie tegen de ongewenste drukte. Als we de laatste tijd door Goutum sluipen, passeren we heuse verbodsborden voor auto’s die het dorp gedurende spitstijden niet in mogen rijden.
Afgelopen jaar is flink gewerkt aan de weg over de Drachtsterbrug. Er is een busbaan aangelegd waarvoor een extra rijbaan over de brug is gecreëerd. Een gemiste kans om de verstoppende effecten van de brug te verzachten. Wanneer de extra baan over de Drachtsterbrug voor het normale verkeer bruikbaar zou zijn, zouden de rijen wachtenden snel weer op gang kunnen komen en zou er helemaal geen busbaan nodig zijn! Een andere gemiste kans is de reconstructie van het Drachtsterplein, de meest merkwaardige rotonde van Noord-Nederland. Deze rotonde is namelijk vierkant. Hier is ruimte genoeg om een ruime echte rotonde aan te leggen die zonder de huidige massa verkeerslichten het verkeer uit zuidelijke richting probleemloos de stad in zou laten diffunderen.
De oplossingen liggen zo voor de hand dat het niet anders kan dan dat de ellende door Leeuwarden bewust in stand wordt gehouden. Ons komt het voor dat Leeuwarden hiermee koste wat kost in de wapenwedloop met Groningen wil bewijzen dat het toch echt een stad is. Hoe afgelegen in Nederland ook. Met dit doel moeten ook de grootse electronische borden met parkeermogelijkheden zijn geplaatst. Zaailand, Klanderij, Oldehove en Hoeksterend: allemaal altijd ‘VRIJ’. Waarschijnlijk, zo schertsen we tegen elkaar, is het signaal ‘VOL’ niet eens ingeprogrammeerd…