Als er één ding is waar de Waddeneilanden geen gebrek aan hebben, dan zijn het wel toeristen. Het Waddengebied is populair, maar aan de andere kant van de zeedijk klagen de bewoners dat die toeristen hun dorpen niet weten te vinden. Het Ziltepad moet hier verandering in brengen.
Om de kerken aan de Waddenkust onder de aandacht te brengen hebben de Stichting Alde Fryske Tsjerken en Stichting Groninger Kerken de handen ineengeslagen. De uitkomst is Het Ziltepad, een nieuwe wandel- en fietsroute langs de Waddenkust met als knooppunten de bijzondere oude kerken in dit gebied. De stichtingen willen alle kerken op de route gratis openstellen. ‘Samen hebben we veel bijzondere kerken’, vertelt Atze Jan de Vries, directeur van de Alde Fryske Tsjerken. ‘Ik vind het logisch dat wij daar iets mee doen. De Waddenkust heeft een heel rijke geschiedenis.’
Waarom hebben jullie als er als kerkbeheerders voor gekozen om een pelgrimsroute te ontwikkelen?
‘De kerken zijn duidelijk zichtbaar in het landschap en van historische betekenis. Als begin- en eindpunt van de etappes hoop ik dat de wandelaars ze mooi vinden en ervaren als plekken van rust en bezinning. Het is een open landschap, dus als het regent en waait krijg je het soms recht van voren. De Waddenkust kan voelen als het einde van de wereld. En die kerken staan daar als bakens op hun terpen.’
De kerken op Het Ziltepad zijn opengesteld?
‘Ja! De kerken spelen een belangrijke rol in de beleving van het gebied. Daarom willen we ze openstellen. Daar hoef je niet eens gelovig voor te zijn. Sowieso is het prettig om er te kunnen schuilen voor weer en wind, maar kerken hebben ook het vermogen iets te doen met mensen. Kijk bijvoorbeeld eens in de gastenboeken die er liggen, daar staan soms prachtige persoonlijke dingen in. Daarnaast kun je slapen in sommige kerken, de zogeheten refugio’s. Je moet wel van tevoren aangeven dat je dit wil, maar soms krijg je er zelfs nog een ontbijt bij aangeboden!’
Is het moeilijk om de kerken open te houden?
‘Het openstellen vereist veel organisatie en daarvoor zijn we afhankelijk van vrijwilligers. Toch moét het gewoon. We willen dat mensen de kerken van binnen kunnen ervaren. En het gaat goed, elk jaar worden er meer kerken opengesteld.’
Jullie adverteren de tocht als een ‘Pelgrimsroute’ langs de Waddenkust.
‘Deze pelgrimsroute hebben we zelf bedacht. Maar een pelgrimstocht is iets persoonlijks en mensen kunnen het wel zo ervaren. De Waddenkust is zeer fraai, maar het kan hier ook hard en ruig zijn. Je kunt jezelf tegenkomen. Ik hoop dat mensen daardoor geïnspireerd raken. Het Ziltepad krijgt nu al aandacht vanuit bijvoorbeeld Groot-Brittannië en Duitsland. Dat is uitzonderlijk, dus wie weet hoe Het Ziltepad over honderd jaar bekend staat?’
‘Het is de bedoeling dat Het Ziltepad beklijft. We verbinden bestaande elementen van het gebied en die willen we mensen laten beleven. We hoeven geen massatoerisme, de kracht is juist de leegte en eenzaamheid van het gebied. We zijn nu nog in de beginfase, maar wie weet gaan we ooit zelfs nog eens de grens over.’
