In de speciale uitgave van concluderen we dat het landschap niet hoog op de prioriteitenlijst van de provincies en waterschappen staat. Aan de vooravond van de verkiezingen roepen daarom iedereen op het landschap prominent op de agenda te zetten!
Als donateur van It Fryske Gea bent u vast geïnteresseerd in de bevindingen van Noorderbreedte over het bestuur van ons landschap. Daarom doet IFG u in samenwerking met Noorderbreedte een aanbod: we kunnen zorgen dat u in het bezit komt van dit prachtig geïllustreerde themanummer over het bestuur van ons landschap. Hieronder leest u wat u van het nummer kunt verwachten.
Er staat een ingrijpende verbouwing van ons landschap voor de deur. De grote vraagstukken van deze tijd vragen veel: zon en wind moeten omgezet in energie, steeds meer mensen hebben huisvesting en voedsel nodig terwijl het klimaat grilliger wordt. Bovendien willen we met zijn allen ruimte bieden aan wilde planten en dieren en zelf ook van onze leefomgeving kunnen genieten. Dat vraagt om een langetermijnvisie. En laat het daar nou net aan ontbreken.
Het karakteristieke cultuurlandschap is al deels onder de voet gelopen en als het zo doorgaat blijft er weinig van over. Houtwallen worden geruimd omdat ze in de weg staan en per saldo worden er meer bomen gekapt dan er gepoot worden omdat telkens een ander belang meer gewicht in de schaal legt. Op diezelfde wijze worden energieparken ingericht terwijl er nog genoeg daken leeg zijn. Dat kan echt anders! In dit themanummer van Noorderbreedte concluderen wetenschappers dat de noordelijke provincies weinig waarmaken van de mooie beloftes om het landschap te koesteren. Integendeel, landschap is veelal een sluitpost.
Het landschap staat onder druk door steeds snellere veranderingen. Hier een nieuwe weg, daar een efficiëntere stal, windmolens of een extra wijk met woningen. Het provinciaal bestuur kan er door een actieve opstelling aan bijdragen dat die nieuwe ruimteclaims op een verantwoorde wijze in de omgeving worden ingepast. De deskundigen signaleren echter dat er huiver is bij de provincies om de regie te nemen. Er is altijd wel een ‘belangenpartij’ die van de politici wat anders verlangt – en hoe sterk zijn de knieën van bestuurders dan?
Vrijwel alle burgers geven aan dat ze in 2040 het liefst willen wonen in een landschap dat niet te grootschalig is en in de buurt ligt van natuur. Het Noorden is ruim, schoon, groen en mooi. Dat blijft alleen zo als politici duidelijke kaders stellen, inspireren zodat er slimme combinaties gemaakt worden en vervolgens stevig bewaken dat nieuwe plannen daarbinnen passen. Maar juist dat is afgelopen jaren onvoldoende gebeurd.
Rond de eeuwwisseling was Nederland nog een Europees voorbeeld voor geïntegreerd landschapsbeleid. In 2008 delegeerde het rijk de verantwoordelijkheid voor landschap naar de provincies. Daarna ging het hard bergafwaarts. Aan de vooravond van de provinciale en waterschapsverkiezingen op 20 maart 2019 legt Noorderbreedte bloot wat er is misgegaan. De regionale overheden blijken vooral vast te leggen in hun beleidsnota’s wat al gerealiseerd is in plaats van de richting aan te geven waarin de vele, soms tegengestelde, wensen uit de samenleving moeten passen.
Noorderbreedte laat in dit themanummer zien hoe belangrijk het is dat we bestuurders kiezen die lef hebben en stevig in hun schoenen staan. Ons landschap verdient provinciale en waterschapsbestuurders met een houdbare visie op de toekomst.
Dit onderzoek is het eerste uit een reeks. Noorderbreedte gaat jaarlijks de staat van het landschap opmaken. Bent u nieuwsgierig naar het hele nummer? Stuur een mail naar tijdschrift@noorderbreedte.nl. U krijgt als donateur van IFG dan een digitale versie van dit themanummer toegestuurd.
De stichting Noorderbreedte wil burgers en vakmensen inspireren tot zorgvuldige omgang met de noordelijke leefomgeving. Dat doet ze door onafhankelijke journalistieke publicaties in het tijdschrift Noorderbreedte en de website www.noorderbreedte.nl. Voor 42,40 euro per jaar krijgt u alle uitgaven thuis toegezonden.
