Een (plan)kaart vertelt je iets over een (plan met een) gebied. Maar is elke vertelling over een gebied ook een kaart te noemen? De makers van ‘Afhankelijk van de legenda kan kortom alles een kaart zijn.’ Proeve van een culturele cartografie voor de regio Groningen-Assen, denken van wel. Onder deze intrigerende titel verscheen begin november een boek met bijdragen van schrijver Marcel Möring, beeldend kunstenaar Christoph Fink, klankkunstenaar/componist Harry de Wit en publicist Steven van Schuppen.
De bijzondere atlas maakt onderdeel uit van een kunstproject dat zich afspeelt tegen de achtergrond van de gezamenlijke planontwikkeling voor de regio Groningen-Assen. Over deze regio valt meer te zeggen dan wat tot uitdrukking komt in ‘harde’, puur instrumentele kaarten die laten zien waar het heen moet met woningen, bedrijven, zorginstellingen, landschap, vervoersstromen en noem maar op. Daarom lieten de initiatiefnemers kaarten ontwerpen die persoonlijke beleving en verrassende waarnemingen centraal stellen. Met als achterliggend motief dat cultuur kan helpen een (in dit geval provinciegrensoverschrijdend) wij-gevoel tot stand te brengen. Of zoals Dirk Sijmons, voorzitter van het Kwaliteitsteam Regio Groningen-Asssen, in zijn nawoord opmerkt: ‘het is een interessant experiment: de regio als sociaal-culturele constructie’.
‘De samenhang van mijn Drenthe is heel anders dan die van de topografisch correcte provincie’, schrijft Marcel Möring in zijn mooie verhaal ‘Geheugenkaart’. ‘Hele gebieden vallen af. Zij spelen geen rol in mijn gedachten, ze lieten geen herinnering achter. Soms wil ik niet eens dat ze bij mijn landschap horen. Emmen bijvoorbeeld. (…) Assen is de kern van mijn kaart van Drenthe.’
Tamelijk onleesbaar maar wel curieus is de kaart van Christoph Fink. Op een meterslange strook papier combineerde hij een groot aantal op tijdmeting gebaseerde observaties tijdens een wandeling in Drenthe en Groningen, met soortgelijke gegevens over vliegreizen boven Midden-Europa en de Euraziatische plaat.
Ook bevat het boek een cd (met beschrijving) waarop Harry de Wit geluiden en bewegingen van sprinkhanen, kikkers, ganzen en kraanvogels in gebieden tussen Groningen en Assen vastlegde.
Komend voorjaar verschijnt er alweer een alternatieve noordelijke atlas: Platform GRAS komt dan met een uitgave ‘bomvol vreemde gegevens over Groningen’.
Bespreking van Afhankelijk van de legenda kan kortom alles een kaart zijn.’Onder deze intrigerende titel verscheen begin november een boek met bijdragen van schrijver Marcel Möring, beeldend kunstenaar Christoph Fink, klankkunstenaar/componist Harry de Wit en publicist Steven van Schuppen.
