‘De pootaardappelen uit de Oostpolder zijn de lekkerste die er zijn. Ze vliegen de hele wereld over,’ schept Etty Meijer van Dorpsbelangen Oudeschip op. Onlangs werd bekend dat de Provincie Groningen het bedrijventerrein in de Eemshaven wil uitbreiden. De Oostpolder, 600 hectare landbouwgrond ten zuiden van de RWE-centrale, wordt opgeofferd om ruimte te maken.
‘U moet denken aan waterstofgerelateerde bedrijven, batterijfabrieken, automotive bedrijven, windenergie-gerelateerde bedrijven en datacenters,’ schrijft de Provincie in een brief aan de bewoners. ‘Daarvan gaan we de positieve, economische effecten merken.’
Twintig meter naast de polder, gescheiden door een dijk, begint het dorpje Oudeschip. De bewoners maken zich zorgen over de leefbaarheid van het dorp. Het bedrijventerrein komt dicht op Oudeschip te liggen en er staan nieuwe, grotere windmolens op de planning.
Aardbevingsschade, een nieuwe RWE-centrale, voor Oudeschip is er altijd wel reden voor een aanvaring met de overheid. In de kantine van het dorpshuis trekt Meijer opgewekt een schoudertas open. Een flinke stapel papieren landt op tafel. Overheidsbrieven, gearceerde landkaarten en een petitie. ‘Dat is nog maar een beetje. Maar zolang we moed houden, blijven we ons verzetten.’
Meijer schrok van de manier waarop de provincie het nieuws bekend maakte. ‘s Middags viel de brief op de mat, diezelfde avond al was er de digitale toelichting van de provincie. ‘Veel mensen zagen de brief pas de dag erna. De boer die middenin de Oostpolder woont kreeg helemaal geen brief,’ aldus Meijer.
De provincie kon de omwonenden pas inlichten nadat het recht op de eerste koop van de landbouwgrond rond was. Dit recht is er om te voorkomen dat opkopers de grond van de boeren overnemen en die vervolgens tegen hoge prijzen aan de provincie doorverkopen.
Daags na de bekendmaking overhandigde Dorpsbelangen al een petitie aan de provincie. Meijer is tegen de plannen, maar ziet ook in dat een kleine dorpsvereniging die niet zomaar van tafel krijgt. In de petitie vragen de dorpsbewoners onder andere om een bijdrage waarmee ze eigen experts in kunnen huren. ‘We hebben zelf de know-how niet en kennen onze rechten niet. Met het geld zouden we een landschapsarchitect en een jurist kunnen betalen.’
Dat de provincie ook de leefbaarheid van Oudeschip wil bevorderen, heeft het dorp eerder gehoord. ‘Voor ons is al jaren niets gedaan, zelfs nieuwe lantaarnpalen zijn een probleem,’ schrijft Dorpsbelangen in de petitie. Meijer hoopt dat daar nu eindelijk wat van komt. 200 hectare van de Oostpolder reserveert de provincie voor een groene zone, die als buffer moet dienen tussen het bedrijvenpark en het dorp. Als het aan haar ligt, wordt de rivier die door de Oostpolder stroomt, de Groote Tjariet, klaargemaakt voor recreatief verkeer. ‘Dan zou je vanaf hier naar Winsum kunnen varen. Ook het toerisme in het kustgebied moet worden ontwikkeld.’
Aan de noordkant van het dorp, tien meter van de dijk, zit Hette Gubbels achter zijn huis in de zon. Zijn kat Ridder dartelt door de wildbegroeide tuin naar een klein vijvertje in het midden.
Twee maanden geleden verhuisde de leraar Aardrijkskunde samen met zijn vrouw naar Oudeschip. Daarvoor woonden ze in de stad Groningen, maar ze wilden meer rust. ‘Je vraagt je steeds af of de buren last van je hebben. In de omgeving van de stad was niets betaalbaars te vinden, dus zoek je in steeds grotere kringen. Zo zijn we hier uit gekomen.’ Bij de koop van het huis wist Gubbels nog niet van de uitbreidingsplannen. ‘Ik begrijp dat er veel duurzame industrie op het terrein komt, batterijfabrieken,’ vertelt hij. ‘Daar heb ik begrip voor. De RWE-centrale en de windmolens heb ik nu ook geen last van, die staan daar goed. Het wordt alleen zo slecht gecommuniceerd. Je krijgt een brief met een voldongen feit.’
Gubbels overweegt gebruik te maken van de uitkoopregeling, mocht er veel overlast komen. ‘Het is nog heel onduidelijk wat de plannen zijn en of dat geluids- of lichtoverlast oplevert,’ zegt hij. ‘Maak van die bufferzone een strook bos tussen het dorp en de Eemshaven. Die houdt het geluid tegen, en dan doe je ook wat voor de natuur.’
De vraag is bovendien wat Gubbels kan krijgen voor het geld van de uitkoopregeling. De provincie belooft vooralsnog 95 procent van de taxatiewaarde, terwijl Gubbels onlangs heeft moeten overbieden op het huis en ze er dus bij in zouden schieten. ‘Ik wil dat ze ons dan helpen zoeken naar iets vergelijkbaars,’ zegt Gubbels. Etty Meijer vindt het summier dat bewoners niet de volledige prijs krijgen voor hun huis, terwijl grote bedrijven als Google in de Eemshaven vestigen.
Meer lezen over de Waddenzee? Tjesse Riemersma is dit jaar waddencorrespondent van Noorderbreedte, in samenwerking met de Waddenacademie. Lees hier al zijn stukken.
