Voorzitter Jan Stellema heet een goedgevulde zaal met een nog voortdurend aangroeiend aantal goede vrienden en bekenden hartelijk welkom. George Herfkens van het Frank Mohrinstituut licht vervolgens de beelden toe, die gedurende negentig minuten als filmisch decor aan de ogen van de aanwezigen zullen voorbijtrekken. De film, van de hand van media vormgever Robert Keun, biedt een overzicht van 25 jaar Noorderbreedte. Fragmenten uit eerdere films en televisieprogramma’s worden afgewisseld met 25 onderwerpen die ooit in het tijdschrift aan de orde kwamen. Covers uit alle jaargangen ? van pionier Han Jansen tot de huidige grafisch vormgever Irma Boom – flitsen in vogelvlucht voorbij, om aandacht strijdend met degenen die in het hier en nu achter de microfoon plaatsnemen.
Alles wordt anders
Aan de hand van een vijftal citaten uit diverse bijdragen presenteert Marieke Bemelman van Uitgeverij Uniepers de jubileumbundel Alles wordt anders; de transformatie van Nederlands Noorden. In boeiende essays bieden tien auteurs zoals historicus Otto Knottnerus, milieudeskundige Lucas Reijnders en landschapsfilosoof Rik Herngreen een intrigerende kijk op verleden en toekomst van het Noorden. Het eerste exemplaar van het boek wordt in ontvangst genomen door de voormalig minister van LNV, voormalig Commissaris van de provincie Drenthe en huidig lid van de Tweede Kamer Margreeth de Boer. Haar interesse in landschap en cultuurhistorie blijkt onmiskenbaar ook uit het feit dat zij deel uitmaakt van de redactieraad van Noorderbreedte. Aansluitend neemt landschapsarchitect Eric Luiten met zijn voordracht Onbestemd verlangen; Noord-Nederland en de strategische reserve een aandachtig luisterend gehoor mee naar een visionair toekomstbeeld met bewust bestemmingsloos gehouden gronden.
Noorderbreedte-prijzen
Met de vijfjaarlijkse uitreiking van de Noorderbreedte-prijzen spreekt de Stichting Noorderbreedte zijn waardering uit voor personen, organisaties en bedrijven die op een positieve wijze bijdragen aan landschap, natuur en cultuurhistorie in het Noorden. Aan juryvoorzitter Marion Winkels, in het dagelijks leven directeur van de VVV Groningen, de plezierige taak bekend te maken wie dit jaar de Noorderbreedte-prijzen 2001 in ontvangst mogen nemen. Zij memoreert allereerst de interprovinciale samenstelling van de jury: Johan van der Zee (redacteur Van Gewest tot Gewest; Friesland), Linda Noorman (landschapsarchitect in de drie noordelijke provincies), Albert Rademakers (grafisch vormgever, Drenthe) en Jan Meijering (geograaf, Groningen).
In de categorie Individuen is de keuze gevallen op Eric van der Bilt vanwege zijn niet aflatende inzet – in werk en vrije tijd – voor het Drents-eigene. ‘Niet alleen natuur en landschap, maar ook de kenmerkende Drentse bebouwing hebben zijn volledige aandacht. Kleine boerderijtjes, arbeiderswoninkjes en kerkjes tracht hij als ‘monumenten en kathedralen van armoede’ te vrijwaren voor de sloop’, licht de jury in haar rapport toe. ‘Door zijn toedoen zijn de meeste hunebedden en het museumdorp Orvelte in beheer bij Het Drentse Landschap. Ook zet hij zich in voor het behoud van het dorp Veenhuizen.’
Het bestuur van landschapsorganisatie It Fryske Gea wordt in de persoon van voorzitter Henk Hornstra beloond met de prijs in de categorie Organisaties. De jury heeft veel waardering voor het feit dat deze organisatie cultuurhistorische elementen aankoopt als de Landweer in Allardsoog en de Jongemastate met monumentale poort in Raard. Directe aanleiding om juist nu de Noorderbreedte-Prijs 2001 toe te kennen is voor de jury het feit dat It Gea dit jaar de Slachtedijk heeft aangekocht: ‘Met het verwerven van deze eeuwenoude Slachtedijk heeft het bestuur van It Fryske Gea zich buitengewoon ingespannen om de grote cultuurhistorische en landschappelijke waarden van dit aardkundige monument te behouden.’
Namens de Stichting ZomerJazzFietsTour neemt tenslotte voorzitter Susanne Rohde de derde en laatste prijs ? zeefdrukken van Jan Loman – in ontvangst. De Stichting organiseert inmiddels al vijftien jaar een nationaal en internationaal bekend festival dat, in de woorden van de jury, ‘door zijn vernieuwende karakter en programmering van groot belang geacht mag worden voor de ontwikkeling van geïmproviseerde muziek en vernieuwende vormen van jazzmuziek in Nederland. Via fietsroutes door een van de mooist bewaarde landschappen, het Reitdiepgebied, worden de fietsers gevoerd langs de wierdendorpen, monumentale boerderijen, eeuwenoude borgen en karakteristieke kerkjes, die zijn gekozen als locaties voor de concerten.’
De prijswinnaars werden op het podium geïnterviewd door Noorderbreedte-redacteur Lukas Koops. Het Trio Wil Schmall verzorgt aansluitend een optreden dat muzikaal gezien naadloos op de jurybeschrijving aansluit.
Oudste abonnee
Een andersoortig ‘prijs’ wordt daarna overhandigd aan de heer Tillema, nog steeds de oudste abonnee van Noorderbreedte en evenals in 1996 op het jubileumfeest aanwezig. ‘Onze lezers zijn de onmisbare basis van Noorderbreedte’, verklaart Jan Stellema, ‘een fundament zonder welk het blad niet zou kunnen bestaan.’ De voorzitter biedt de heer Tillema een exemplaar aan van de film die onderwijl voortrolt op het scherm. Met deze blijk van waardering bedanken bestuur, medewerkers en redactie van Noorderbreedte symbolisch de abonnees voor hun betrokkenheid en trouwe steun.
Emotie
Voordat Jan Stellema de jubileumbijeenkomst afsluit, wordt een tweede uitgave gepresenteerd: Middag-Humsterland; fietsen langs kromme lijnen. Het boekje, een uitgave van Noorderbreedte en het Noord-Nederlands Bureau voor Toerisme, bevat drie nieuwe fietsroutes. Het eerste exemplaar ervan is voor wethouder de Vries van de gemeente Zuidhorn. Hij beschrijft enthousiast en met veel gevoel het vlakke land, tovert de zaal de schoonheid en de rijkdommen van het Noorden voor ogen en schildert gedreven de hoge luchten ? zó mooi. Zegt verontschuldigend: ‘Emotie. Dat is wat ik voel wanneer ik in het Groningse ben.’ En hij verwoordt daarmee vanmiddag misschien nog het beste waar Noorderbreedte nu al 25 jaar voor staat.
