Natuurmonumenten doet er veel aan om het Fochteloërveen voor bezoekers en omwonenden toegankelijk te maken. Door de aard van het gebied – hoogveen met veel water – is dit niet overal mogelijk. Daarnaast leven er in het gebied veel kwetsbare dieren en planten waarvoor rust en stilte van levensbelang is. Met de nieuwe uitkijktoren wordt het terrein op een veilige wijze goed zichtbaar en beleefbaar voor een breed publiek, zonder dat de planten en dieren gestoord of beschadigd worden.
De uitkijktoren is ontworpen door architect Dick de Haan. Hij is echter voor de bouw overleden. Zijn broer Tony de Haan, bouwkundig projectleider bij Natuurmonumenten, heeft de bouw begeleid.
De achttien meter hoge constructie is opgetrokken uit staal en afgewerkt met panelen van douglashout. Via een tweetal trappen bereiken de bezoekers een circa vijftig vierkante meter groot, gesloten platform met een glazen ruit aan de voorzijde. In deze ruit zit over de gehele breedte een opening. De toren, die eruitziet als een levensgrote 7, bestaat uit een klimdeel en een verblijfsdeel. Het verblijfsdeel is een soort kijkdoos in de vorm van een periscoop. Door deze constructie is de toren ook toegankelijk voor personen met hoogtevrees.
De uitkijktoren is niet als kunstwerk ontworpen, maar het is wel een uniek, eenmalig ontwerp dat alle trekken van een kunstwerk heeft. Dit past bij het beleid van Natuurmonumenten dat nieuwe bouwwerken in natuurgebieden, behalve functioneel, ook in ontwerp en uitvoering van hoge kwaliteit moeten zijn.
De toren heeft inmiddels de publieksprijs van de Stichting Hout gekregen in 2001 en de publieksprijs van de Vredeman de Vriesprijs voor architectuur van de provincie Friesland in 2003. Op 16 mei vond hier de aanbieding plaats van het themanummer van Noorderbreedte ‘Er gaat niets boven water’ aan Frans Blanckenborg, inspecteur Noord van Natuurmonumenten.
De uitkijktoren is dagelijks tussen zonsopgang en zonsondergang te beklimmen. De looproute naar de toren is zo’n anderhalve kilometer lang en is onderdeel van een in totaal ongeveer vijf kilometer lange wandelroute. De route begint op een nieuwe parkeerplaats aan de Meester Lokstraat in Ravenswoud. Fietsers kunnen naar de toren wandelen vanaf het fietspad van Ravenswoud naar Veenhuizen.
