Het Pieterpad is ongetwijfeld de meest belopen wandelroute van Nederland. Het maakt niet uit of het nou zomer of winter is, door de week of in het weekend, vakantie of niet; altijd lopen er tien tot twintig mensen met je het traject in dezelfde richting en altijd kom je er tien tot twintig tegen. Een klein rekensommetje leert dat volgens onze waarneming dagelijks minstens vijfhonderd mensen het Pieterpad lopen. Dat maakt de route ook zo bijzonder, want het is een gemeenschappelijke ervaring die maakt dat je er met bijna iedereen over kunt praten. Iedereen vanuit eigen waarnemingen.
Omdat Nederland voor een groot deel bestaat uit postzegelnatuur in diverse typen cultuurlandschap, kom je op de route door heel Nederland van alles tegen. Dwars door landgoederen en natuurgebieden, maar ook door steden en puur agrarisch landschap. Verrassend zijn de initiatieven van vooral agrariërs die inhaken op de wandelende passant. Zo konden we onlangs in een met tuinschermen afgeschermd gedeelte van een boerenschuur ons zelf bedienen met koele dranken, koffie, soep en ijsjes. Talloos zijn de overnachtingsmogelijkheden waarbij de Pieterpad-wandelaar expliciet wordt genoemd in het reclamemateriaal.
Opvallend is het zwerfvuil dat je tijdens zo’n wandeling tegenkomt. Hierbij wordt het huisvuilbeleid van de betreffende gemeente in de bermen vaak duidelijk weerspiegeld. In de Limburgse gemeente Ambt Montfort troffen we complete speciekuipen met bouwafval, accu’s, kapotte televisies en opengescheurde vuilniszakken aan. Raadplegen van de internetsite van de gemeente laat zien dat men daar werkt met een gedifferentieerd tarief (Diftar) voor huisvuil en dat een inwoner van de gemeente voor elke kilo aangeboden afval € 0,20 betaalt. Dan kun je het dus op een andere manier goedkoper aan de weg zetten!
Af en toe is het helaas nodig om een eind via een asfaltweg te lopen, waar ook relatief veel autoverkeer is. Je krijgt als bermtoerist een goede indruk van wat er zoal uit een autoraampje wordt gekieperd. Hierbij maakt het totaal niets uit waar je in Nederland loopt. Onze waarnemingen resulteren in een topvijf van categorieën bermvuil langs dit soort wegen. Overtuigend op één staat de categorie verpakkingen van sigaretten en shag (inclusief omhullend plastic folie). We hebben vorig jaar op één traject alleen nog maar zo veel mogelijk verschillende zwartomrande waarschuwingsteksten verzameld die we tegenkwamen. Alle toen gehanteerde waarschuwingen voor de meest vreselijke kwalen waren ruimschoots te vinden.
Op nummer twee staan de lege blikjes en flesjes voor frisdrank. Met name de blikjes zijn goed vertegenwoordigd binnen deze zwerfvuilcategorie. Af en toe lopen we langs een zogenoemde blikvanger, die een gemeente heeft geplaatst als ludieke poging om het blikwerk in een soort basketbalnet op te vangen. Zo’n blikvanger is wel de meest stompzinnige poging om het zwerfvuil in de klauwen te houden. Het is vooral de voorbijscheurende jeugd die uitgedaagd wordt om met een welgemikte zwierige worp het afval in het net te doen belanden of anders gezegd: die gestimuleerd wordt om de troep niet mee te nemen, maar in de berm te dumpen!
Momenteel verrassend met stip binnengekomen op nummer drie van de Pieterpad-zwerfvuil topvijf staan de snoeppapiertjes van het merk Campino. Deze fruit- en roomsnoepjes zijn door de fabrikant verpakt in een blijkbaar onverwoestbare folie die ondertussen over heel Nederland, gebruikmakend van de berm als zichtlocatie, als een soort sluikreclame zijn verspreid.
Gezakt van drie naar vier is het ook al zo goed herkenbare McDonalds-afval. Deze multinational laat voor zijn imago vrachtwagens vol met afval over de hele wereld rijden, maar waar men blijkbaar niet aan heeft gedacht zijn de ontelbare klanten van de McDrive’s die minstens zoveel verpakking als voedsel meekrijgen. En er staan nergens Mc-catchers langs de wegen.
Ten slotte staan op vijf de diverse plastic draagzakken en chipsverpakkingen. Waarschijnlijk zouden die hoger eindigen als ze niet met een beetje wind uit het zicht zouden verdwijnen…
‘Zwerfvuil blijft hardnekkige plaag in Nederland’, kopte het Dagblad van het Noorden in augustus. De provincie Drenthe rekent na 1 september € 46 voor een weggegooid snoeppapiertje. Een lovenswaardig initiatief. Tijd voor een harde aanpak en een gedegen opvoeding. Dus weg met die blikvangers!
