Noorderbreedte wordt gepresenteerd, in zijn nieuwe vorm. En iedereen zegt het: vernieuwing!
Maar er zijn oude verhalen, die middag in Athena’s Boekhandel/Van der Velde in Groningen. Een auteur vertelt over kerken die met leegstand en achterstallig onderhoud kampen. Een van onze fotografen verhaalt over de vondsten op de zolder van zijn jeugd. Een gedistingeerde grijze heer, de nieuwe commissaris der koningin van Groningen, Max van den Berg, vertelt over wat hij ziet als ‘vernieuwing’ in Groningen. Over de omstreden bouw van twee kolencentrales heeft hij het. Dat we daar niet tegen kunnen zijn, want we willen toch vernieuwing? Ik bemerk onzekerheid in zijn stem. Tja, wat kan een provinciaal bestuur nu helemaal? De oekazes komen uit Den Haag, nog wel van een minister van VROM die ooit voorzitter was van Milieudefensie. Die toen promoveerde op de vervuilende activiteiten van de chloorindustrie, ook in de Eemsmonding. De Werkgroep Eemsmond, waarvan ik deel uitmaakte, gaf haar de resultaten van een studie naar de vernietigende werking van chloorlozingen op het leven in het Waddengebied. Ook voerden we in die tijd in de Eemshaven een felle en vanuit het perspectief van deze toen nog mooie en kwetsbare Waddenkust zeer terechte strijd tegen de komst van vervuilende energiecentrales. Die we toen nog tegen wisten te houden.
Was er maar echte vernieuwing. Mij bereikt dezer dagen het bericht dat alles wat diezelfde Eemsmonding ooit bedreigde en waartegen wij actie voerden, nu in dubbele proporties terugkomt. Er moeten niet alleen kolencentrales komen, ook bestaan er plannen om daar vloeibaar aardgas aan land te brengen. Explosief spul is dat, mag dat aan de rand van Europa’s meest beschermde wetland? Aan Duitse zijde wil men ook een kolencentrale bouwen, bij Knock. Ieder land zijn eigen energieopwekking in het verenigde Europa!
Onze nieuwe businesspartners uit China kopen een 120 hectare groot industrieterrein in Delfzijl voor de vestiging van chemische bedrijven. Dat betekent nog meer lozingen op een al zo onder druk staand gebied. De kwelders van de
Dollard zullen flink dalen door de gaswinning én verontreinigd worden met vuil baggerslib dat vrijkomt bij de verdieping van de havens aan Nederlandse en Duitse kant.
Dan staan er ook nog eens megagrote varkensmesterijen gepland in de Carel Coenraadpolder. Het afvalwater zal via lozing op bermsloten bij Fiemel terechtkomen in de Dollard. Het wordt tijd voor herhaling van het ‘oh Eemsmond, houdt toch uw mondje rein’, zoals we ooit zongen met de Groninger bard Koos Huizinga.
Vroeger keert terug. Ondanks onze breed gedragen roep om vernieuwing. ‘Laten we Groningen niet tot een museum verklaren’, zei de commissaris der koningin anderen na. En zo is het. Maar ik houd óók van musea. Laten we in onze musea juist niet datgene zien wat we koesteren? Ik wil ook koesteren en bewaren en in stand houden, beschermen, zorgen voor. Ouderwetse woorden zijn het. De geografie en de geschiedenis duiden en verklaren de lagen en dimensies in onze leefomgeving. Ik hoop dat we met deze kennis een verbinding tot stand kunnen brengen tussen wat we willen koesteren en wat we nu en in de toekomst aan vernieuwende vormgeving willen inbrengen.
Noorderbreedte wordt gepresenteerd, in zijn nieuwe vorm. En iedereen zegt het: vernieuwing!
