Rond om de Marne bevat het landschap nog veel oorspronkelijke elementen. Tussen het fijnmazige netwerk van oude wegen, waterlopen en dijken is de oorspronkelijke perceelsvorm goed bewaard gebleven. Verder vallen, temidden van het traditionele Friese weidelandschap, de zandige oeverwallen op doordat de boeren er (op kleine schaal) akkerbouw plegen.

De Marne is een oude zeearm, die verborgen ligt in het kleiland ten zuiden van Harlingen. Het Marnewater stroomde ooit in een halve cirkel noordelijk en oostelijk om Pingjum heen, om vervolgens voorbij Witmarsum zijn weg te zoeken richting Bolsward. De oude waterloop is volledig dichtgeslibd maar de oeverwallen zijn nog goed herkenbaar op het fragment van de hoogtekaart. Deze wallen vormen de basis van de terpen Pingjum, Kimswerd, Arum en Witmarsum.

Bij geologisch onderzoek is vastgesteld dat de Marne in de negende en tiende eeuw zijn grootste uitbreiding bereikte. Het ontstaan van de Zuiderzee zou hiermee te maken kunnen hebben. In deze periode maakte de Marne bij stormvloed vermoedelijk contact met de Middelzee, wat de eb- en vloedbeweging versterkte. Westergo (het Friese gebied t…

Trefwoorden