Gelukkig denkt een wat serieuzer gezelschap, Coöperatie 2018, ook na over de gezamenlijke ambitie van Leeuwarden en de provincie. In december stelden Provinciale Staten opnieuw geld beschikbaar voor de verdere ontwikkeling van het zogenoemde bidbook, het programma dat uiteindelijk in 2013 een Europese jury moet overtuigen. Maar wil de Friese kandidatuur serieus genomen kunnen worden, dan moet dit voorjaar ook Leeuwarden nog financieel over de brug komen.
Coöperatie 2018 bestaat uit vertegenwoordigers van een jongere generatie Friezen. Een ‘netwerk-generatie’, zoals ze zelf zegt. Mensen als componist Sytze Pruiksma, serious games-ontwikkelaar Tim Laning, 3D-tovenaar Bastiaan Blaauw. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik ook mag meepraten. Onlangs publiceerde de groep een soort manifest annex discussiestuk, dat in grote lijnen duidelijk maakt hoe Leeuwarden en Fryslân denken te gaan winnen.
Daarin staan drie basisthema’s: water & land, wij & ik en uitvliegen & stolp. Ze vloeien voort uit een visie op Friesland als een meertalige, perifere en kwetsbare regio die hoognodig een forse impuls moet krijgen. Niet alleen op cultureel gebied, ook wat economie en landschap betreft. Voor Coöperatie 2018 is het Europese project van culturele hoofdsteden een grote kans, de aanjager van een nieuw identiteitsbesef en van een noodzakelijke modernisering. De maatschappelijke effecten zullen tot ver na 2018 merkbaar moeten zijn.
Intussen hebben een wat onduidelijke politieke start en de bezuinigingen op cultuur vanwege rijksbeleid hier en daar gezorgd voor vraagtekens en enig cynisme in de journalistiek. Waarom zoveel geld uitgeven, als tegelijkertijd het kunsteducatie-
centrum Parnas in Leeuwarden moet sluiten? Waarom zijn er nog steeds geen ‘concrete’ voorstellen? Wat gaan we nou eigenlijk doen in 2018?
Typisch Fries, zeggen de Coöperatie-leden. De vlucht naar voren niet durven nemen. Juist dat kenmerkende gebrek aan zelfvertrouwen moet op de agenda komen te staan. Kijk naar San Sebastian, de Spaans-Baskische stad die aangewezen is als Europese CH 2016. De stad maakte een speerpunt van het grote plaatselijke pijnpunt, hét taboe: het geweld van ETA en politie. ‘Culture to overcome violence’ heet het gedurfde programma dat de vinger op de zere plek legde en bij de jury de doorslag gaf.
Leeuwarden/Fryslân 2018 gaat dus niet over een projectje hier, een manifestatie daar, een optreden zus en een festival zo. Massale nostalgie opwekken, zoals gebeurde met Simmer 2000, is ook niet het doel. Nu maar afwachten of Provinciale Staten en de gemeenteraad van Leeuwarden het wérkelijke avontuur aandurven.
