Schrijver Jaap Krol is gefascineerd door wederopbouwarchitectuur. In op het oog onbeduidende bouwwerken ziet hij dragers van geschiedenis en herinneringen.
Natuurbad De Wispel in Tijnje was eigenlijk maar een plas, door de naburige vaart van vers water voorzien, tot het begin jaren zestig een echt zwembad werd. Dat wil zeggen: er kwam een betonnen bak, die anno 2013 nog altijd puntgaaf is. Een pomp haalt het water inmiddels van drieduizend meter diepte naar boven, waarna het maar afwachten blijft hoe warm het wordt. Is dat dus niet erg koud? Ach, een ondergrens van zestien graden Celsius moet kunnen. Zit er wel chloor in? Welnee, het beste middel tegen algen en eendenpoep is de tinca tinca, een karperachtige, in zuiver Fries de mûdhûn genoemd.
Generaties kinderen hebben in deze bak de meest elementaire zwemvaardigheden geleerd. Tel ze maar eens op en je krijgt een enorme massa: hon-der-den. Het was wellicht niet altijd leuk, want watertrappelen is koud, de eerste duik is eindeloos spannend en de schoolslag is motorisch gezien best ingewikkeld, maar vergeten zullen ze het nooit. Vergelijk het met die rechthoekige gymzaaltjes, waarin die hon-der-den over de lange mat via de springplank naar de bok renden. Niemand vergeet de lange banken waarop ze zaten of de onbestemde, metalige geur van die holle kleedruimte.
Anders dan die gymzaaltjes zijn zwembaden ook locaties waar enorm veel lol wordt getrapt. Het plezier spat (!) ervanaf, je moet rennen voor je leven om er deelgenoot van te zijn. Die spanning en de sensatie waren begin jaren zestig niet anders dan nu. Eén enkel glijbaantje en een duikplank, daar moesten ze het mee doen. Daar moeten ze het in Tijnje nog altijd mee doen, net als met die witte trappen. Tegenover de moderne leisure-industrie is De Wispel dus bij voorbaat kansloos. O ja? In een echt zwembad heb je natuurlijk helemaal niets nodig. Je komt er alleen om je herinnering bevestigd
te zien. Geschiedenis wordt dan ook vooral geschreven in de zomer.
