Lofvers en zijn gezin zijn in 2005 vanuit Rotterdam naar Thesinge verhuisd, naar het Groningen van zijn voorouders. ‘We wisten van de aardbevingen, maar hadden nog geen idee van hun impact.’ Die werd pas rond 2012 wijdverbreid bekend, na de beving van Huizinge. In datzelfde jaar verhuisde de fysisch geograaf naar zijn huidige woning. ‘Nadat we het eerste noodzakelijke opknapwerk hadden gedaan, wilden we in 2015 een aanbouw maken. Het toenmalige Centrum Veilig Wonen stelde voor dat we meededen in de pilot Bouwkundig versterken. Dat klonk fantastisch, maar is achteraf een verkeerde keuze gebleken: sindsdien zitten we in een bureaucratische molen. We zijn inmiddels zeven jaar verder en er is nog steeds niets gebeurd. Alles staat stil. Aan onderhoud kunnen we niet doen: als het huis uiteindelijk toch gesloopt of versterkt wordt, heeft dat geen zin. Mijn vrouw en ik slapen op de overloop of in de pipowagen. Soms ben ik de wanhoop nabij.’
Maar Lofvers zorgen beperken zich niet tot zijn eigen huis. ‘De bodem zakt niet alleen door de gaswinning. We hebben hier ook te maken met diepe ontwatering van de bodem voor de landbouw. Daar hoor je bijna niemand over, maar dat gaat dus dubbelop. Die sterke drainage leidt tot verdroging en achteruitgang van natuurwaarden. Op de langere termijn nemen problemen met afwatering richting de stijgende zee toe.’
Het Groninger landschap gaat de fysisch geograaf aan het hart. Elke dag fietst hij langs een NAM-locatie, vlak buiten het dorp. ‘Een rauw litteken in het landschap. Een enorme hoeveelheid asfalt. Afgesloten met hekken. Elke keer als ik er langs fiets, denk ik: kan het niet groener? We hebben miljarden kubieke meters gas onttrokken aan de grond, laten we nu iets aan de aarde teruggeven. Wat zou het mooi én symbolisch zijn om van voormalige gaswinningslocaties ecologische parels te maken.’
Dit idee heeft Lofvers ingediend bij Toukomst, het subsidieprogramma van Nationaal Programma Groningen. ‘Asfalt eruit, groen erin. Op die locaties kunnen mensen ook iets leren over geologie en landschapsgeschiedenis. Er is immers letterlijk geboord door historische lagen van miljoenen jaren oud.’ De gaslocaties wegpoetsen wil hij nadrukkelijk niet. ‘Ja, nu zien we gaslocaties als pijnplekken. Maar de ontdekking van de gasbel heeft veel betekend voor Groningen en voor Nederland. Het gas heeft de laatste jaren veel ellende gegeven, maar ooit waren we er trots op. Zo’n gaslocatie reflecteert een bepaalde tijdsgeest. Je moet geschiedenis niet weghalen, maar het juiste verhaal erbij vertellen. Laten we er herdenkingsplekken van maken.’
Wat zou het mooi én symbolisch zijn als voormalige gaswinningslocaties worden omgevormd tot ecologische parels
Ernst Lofvers
De fysisch geograaf is ook betrokken bij EcoThesinge. ‘We stimuleren en ondersteunen dat mensen hun woning isoleren en verduurzamen. We houden ons ook bezig met duurzame energieopwekking. Als dorp willen we in 2030 energieneutraal zijn, maar daarin willen we wel zelf keuzes kunnen maken. Immers: duurzame alternatieven als zonneparken of windmolens hebben vaak grote impact op het dorp en de leefomgeving. We willen dat alle dorpelingen zich in de plannen kunnen vinden.’ Inmiddels is grofweg een derde van de huishoudens lid van de energiecoöperatie. ‘Veur elkenain, deur elkenain!’
Ironisch genoeg kan Lofvers zijn eigen woning niet verduurzamen. ‘Ik zou het graag willen, maar je gaat je huis niet opnieuw isoleren als het volgend jaar misschien gesloopt wordt. Dat is frustrerend en put je uit.’ Het is vooral de inflexibiliteit die hij met lede ogen aanziet. ‘Ik hoop op een opener houding van alle instanties die betrokken zijn bij de versterkingsoperatie. Al die starre procedures moeten doorbroken worden om echt stappen te kunnen zetten. Niet de bevingen maar de slepende procedures slopen momenteel de Groningers.’
En niet alleen achter de voordeur. Ook de toekomst van het Groninger landschap baart zorgen. ‘De achteruitgang van dit unieke landschap, het gestage verlies van de identiteit van de regio, intensieve landbouw, snel groeiende industrieterreinen, grootschalige energieprojecten in het open landschap, verdwijnende duisternis – dat is verontrustend. De aardbevingen zijn slechts een deel van het probleem. Ja, daar maak ik me wel zorgen om.’