Het einde der tijden

Gezien de onrustige waterbewegingen elders in de wereld gingen wij ervan uit dat het in Nederland ook niet droog zou blijven. Wij hadden goed naar de film The day after tomorrow gekeken en waren tot de conclusie gekomen dat het overal tegelijk slecht weer kon worden. Dus in plaats van veilig in ons huisje op de Hondsrug het jaar uit te luiden, tartten wij het lot door naar Bant in de Noordoostpolder te gaan, een gebied dat eigenlijk zeebodem hoort te zijn.
Op oudejaarsdag wilden wij het jaar wel eens zien wisselen. Dus reden we vanaf onze blokhutten bij Bant – een vakantieoord dat voornamelijk wordt verhuurd aan Poolse arbeiders – naar Franeker, waar Eise Eisinga zijn planetarium bouwde. In 1774 was men ervan overtuigd dat de aarde op de zon zou botsen. Om te laten zien dat de wereld niet zou vergaan, creëerde Eisinga in de woonkamer van zijn wolhandeltje in zeven jaar een systeem dat liet zien dat de planeten om de zon draaien. Het geeft tevens de tijd aan en laat 2004 in 2005 overschuiven. Eises vrouw had liever de wolhandel verkocht en de opbrengst aan de dominee gegeven om voor hun zieleheil te bidden.
Onderweg naar Franeker kwamen we door oorden met onuitspreekbare namen, zowel in het Fries als in het Nederlands: Koufurderigge en Wymbritseradiel, dorpjes niet groter dan wat huisjes en een kerk. Bolsward daarentegen bleek grote Vinexgezwellen ontwikkeld te hebben in de richting van Hichtum, een gehucht met 77 inwoners en een glasbak. In de mist doken hier en daar schimmige figuren op bij ontploffende melkbussen. Hoewel in Nederland de milieueisen zo zijn aangescherpt dat echte vuurwerkshows alleen nog in andere Europese landen te zien zijn, wordt er op het platteland genoeg carbiddamp de lucht in geblazen om de zeespiegel onverminderd te laten stijgen. Gelukkig maar, we moeten de voorspellingen niet tegenwerken. Dat heeft Eisinga tot grote ergernis van zijn vrouw al eens geprobeerd en als je het afgelopen jaar bekijkt was het misschien beter geweest als de wereld in 1774 was vergaan. Bovendien had Eisinga dan niet mee hoeven maken dat hij verbannen werd uit Friesland wegens zijn republikeinse opvattingen en onderdak kreeg bij mijn voorouder Marten Aedsges Teenstra in Ruigezand.
Toen ik zelf van dichtbij meemaakte dat de wereld dreigde te vergaan, was ik een jaar of elf. Naast het tankstation op De Punt woonde een man met het uiterlijk van een bouvier, die het einde der tijden aankondigde. Hij predikte op de radio dat Jezus zich na zijn kruisiging op een andere planeet zou hebben verschanst en nu met een ruimteschip zou komen om de uitverkorenen op te halen. Op de desbetreffende dag moest je op het dak van je huis gaan zitten om opgepikt te worden.
Velen twijfelden of ze uitverkoren waren en sprongen bij voorbaat van het dak. Iemand uit de buurt was zo door de bouvier beïnvloed dat hij de bouw van zijn huis had stopgezet. Wat had het nog voor zin? In plaats van te bouwen wijdde hij zich aan het beantwoorden van telefonische vragen van verontruste lieden. De vragen galmden via luidsprekers door het hele huis. Zijn vriendin had zich met hond en kat in de keuken opgesloten, waar het geluid niet doordrong. De betreffende dag zaten zij en andere gelovigen op hun daken. Helaas: de wereld verging niet.
Als je nietsvermoedend in de zon ligt komt de zee en als je op het dak zit draait de wereld rustig door. Zo zijn de wetten van de natuur. Ik heb uit voorzorg vast mijn rampenverzekering afgezegd. Als de wereld vergaat betalen ze toch niet uit.